Ontwikkelingen 2016-2019

Budgettair kader

            Toelichting:

A. Kadernota 2016
Hierin staan de posten die al aan uw Raad zijn gepresenteerd in het budgettair beeld uit de Kadernota 2016. De bedragen bestaan uit de nieuwe ontwikkelingen kadernota (dit betrof de posten OZB, Gemeentefonds, loonontwikkelingen en prijsinflatie) en de autonome ontwikkelingen 2019 t.o.v. 2018. Het meerjarenperspectief van de Kadernota 2016 vertoonde na verwerking van de nominale en budgettaire ontwikkelingen een licht positief beeld.

B. Actualisatie Kadernota 2016
Na de Kadernota 2016 is gestart met de begrotingsvoorbereiding. Daarbij is het budgettair beeld uit de Kadernota geactualiseerd. Dit beeld ten opzichte de Kadernota is positiever, met name als gevolg van de uitkomsten van de meicirculaire 2015. Ook de integratieuitkering sociaal domein maakt onderdeel uit van de meicirculaire. De ontvangen rijksmiddelen uit de integratieuitkering zijn kaderstellend voor de invulling van het beleid, waardoor bij een daling van de inkomsten, de uitgaven met eenzelfde bedrag bijgesteld worden.  
De overige mutaties ten opzichte van de Kadernota 2016 hebben betrekking op de fijnmazige uitwerking van de prijsinflatie.

C. Budgettair neutrale wijzigingen
De budgettair neutrale wijzigingen bestaan onder andere uit taakmutaties vanuit het gemeentefonds, specifieke subsidies (geoormerkte gelden), administratieve verschuivingen vanwege bijvoorbeeld de administratieve inrichting van de AWBZ-budgetten en de verwerking van de actualisatie van de grondexploitaties (zie tevens de nota Grondbedrijf).

D. Aanpassing budgettair beeld als gevolg van ingediende voorstellen
Na vaststelling van de kadernota heeft een verdere inventarisatie plaatsgevonden van beleidsvoorstellen en risico’s. De inventarisatie vond plaats tegen de achtergrond van het coalitieprogramma en de meicirculaire 2015. Ook zijn de knelpunten verder uitgewerkt, die voor de Kadernota al op hoofdlijnen in beeld gebracht waren.

Hieronder volgen de in deze begroting verwerkte voorstellen taakstellingen (inclusief besparingsverlies), onvermijdelijke knelpunten, budgettaire voordelen en beleidsprioriteiten.

De baten dalen in 2016 met € 2,1 miljoen, de lasten stijgen in 2016 en 2017 met respectievelijk € 2,3 miljoen en € 0,6 miljoen. Vanaf 2018 dalen de lasten met €1,1 miljoen in 2018 en € 3 miljoen in 2019. Per saldo leiden de nieuwe voorstellen tot een nadeel  van € 4,4 miljoen in 2016 aflopend naar € 3,2 miljoen in 2019.

Navolgend wordt het saldo van de nieuwe voorstellen toegelicht.  

Beleidsprioriteiten
In onderstaande tabel staat een aantal prioritaire aandachtsgebieden die een bijdragen leveren aan het realiseren van de geformuleerde ambities. De tabel bevat ook de financiële vertaling.

Budgettaire voordelen
Onderstaande tabel presenteert een overzicht van alle ingediende begrotingsvoorstellen waar een positief resultaat op wordt gerealiseerd. Dit positieve resultaat is meegenomen in de afwegingen bij het totale budgettaire beeld zoals dit nu ter besluitvorming voor ligt in deze programmabegroting.

Coalitieprogramma
In het coalitieprogramma is de ambitie uitgesproken om de komende 4 jaar extra te investeren in Toerisme langs de Maas, waaronder met name Kloosterdorp Steyl als een van de toeristische speerpunten. In Kloosterdorp Steyl staan we voor een bijzondere transformatieopgave waarbij aan bestaande en leegstaande kloostercomplexen een nieuwe bestemming wordt gegeven, die bijdraagt aan behoud van dit cultuurhistorische erfgoed maar ook de cultuurtoeristische aantrekkingskracht van Steyl versterkt. Daarnaast kan door onder andere te investeren in een toeristische fietsroute langs de Maas de functie van de Maas als verbindende schakel tussen de drie toeristische speerpunten worden versterkt.De hiermee gemoeide kosten bedragen € 150.000 in 2016 en € 250.000 vanaf 2017.

Investeringen
Gelet op de minimale effect op het begrotingsresultaat wordt voor een toelichting op de investeringen en ontwikkeling van de kapitaallasten verwezen naar bijlage II. Een toelichting op het kapitaallastenplafond is opgenomen in paragraaf 2.4.

Onvermijdelijke knelpunten
In onderstaande tabel staan de onvermijdelijke knelpunten waarvan is geoordeeld dat deze moeten worden meegenomen in deze Programmabegroting. Een toelichting hierop vindt u bij de betreffende programma's.

Realisatie taakstellingen en besparingsverliezen
Uit grondige analyse is gebleken dat een aantal taakstellingen niet of niet volledig gerealiseerd kan worden. Deze zijn als besparingsverlies opgenomen in het saldo van de meerjarenbegroting. Daarnaast resteert op enkele taakstellingen na realisatie een saldo. Deze saldo's wordt veroorzaakt door afrondingen.

E. Afwegingskader en oplossingsmaatregelen

In navolgende tabel worden de oplossingen samengevat. Vervolgens worden deze inhoudelijk toegelicht.

Aanpassing budget representatie
Het materiële budget voor representatie (inclusief bloemen) is structureel ruim € 120.000 per jaar. De afgelopen jaren is gebleken dat dit budget niet volledig werd ingezet. Door verder te bezuinigen achten wij een verlaging van €50.000 mogelijk.

ZZP-ers met een hoog partnerinkomen
Bij  het vaststellen van de begroting 2014 is (middels amendement) een bedrag opgenomen van € 100.000  voor de doelgroep ZZP-ers met een hoog partner inkomen. Deze middelen waren bedoeld voor een revolverend fonds om leningen aan deze doelgroep te verstrekken. In de periode 2014 en eerste helft 2015 is er geen aanspraak op deze regeling gemaakt. Daarnaast zien we de volgende ontwikkelingen die mede geleid hebben tot dit bezuinigingsvoorstel;
waar voorheen het bancair krediet werd gebruikt als financiering, ontstaan er nu steeds meer alternatieven zoals Qredits (microfinanciering). Voorheen mochten we financieren tot € 35.000, vanaf half 2014 is dit € 250.000 middels crowdfunding en kredietunies. De verwachtingen zijn dat deze alternatieve financieringsvormen de komende jaren sterk zullen groeien. Daarnaast is de aantrekkende economie een factor die tot minder hulpvragen van ondernemers zal leiden.

Ophogen inkomsten haven
Het uitgangspunt in Venlo is om kostendekkende tarieven te hanteren. Als gevolg van de aanscherping van de huidige volume aantallen, zonder te draaien aan het tarief, is er sprake van kostendekkende tarieven.

Toeristenbelasting
De toeristenbelasting wordt met € 55.000 conform amendement "A1 Toeristenbelasting". Hierbij is tevens rekening gehouden met de areaaluitbreiding van de hotelsector en het alsnog heffen van toeristenbelasting bij kloosters.

Inzet surplus coalitieprogramma  t.b.v.  budgettair beeld
In de financiële uitwerking van het coalitieprogramma was rekening gehouden met een surplus op enerzijds de taakstellende bezuinigingen en de onvermijdelijke uitgaven en anderzijds op de aanvullende besparingsdoelen in relatie tot de politieke ambities. In de uitwerking van voorliggende programmabegroting zijn zowel de politieke ambities als de taakstellingen en besparingsdoelen concreet verwerkt. Dat betekent dat het nog beschikbare surplus ingezet kan worden ter dekking van het tekort op de meerjarenbegroting.

Generieke taakstelling door het niet volledig doorvoeren van prijscompensatie
De prijsinflatie is bij de Kadernota 2016 vastgesteld op 1%. Door het opleggen van een generieke taakstelling van € 373.000 over de lasten, met uitzondering voor de culturele instellingen conform aangenomen amendement  "A10 Culturele instellingen" , worden de budgetten niet volledig gecompenseerd voor de inflatie.

Vrijval saldo kapitaallasten
Binnen het budget kapitaallasten is na verwerking van alle (mutaties op) investeringen incidenteel ruimte beschikbaar. Deze wordt in 2016 en 2017 ingezet ter dekking van het saldo op de meerjarenbegroting.

Fonds Economische Structuurversterking
Conform amendement "A3 VenloPartners" wordt het Fonds Economische Structuurversterking vanaf 2017 verlaagt met € 50.000 structureel.

Uitstel investering Museum van Bommel van Dam (€ 1.625.000)
Vervallen uitbreidingsinvestering (€ 500.000) Museum van Bommel van Dam
Exploitatiesubsidie terugbrengen naar € 1,0 mln, ná verzelfstandiging Museum v.Bommel v.Dam
Bij de vaststelling van de programmabegroting 2016-2019 is "Amendement A10 Culturele instellingen" aangenomen. Dekking vindt voornamelijk plaats door  middelen met betrekking tot het Museum van Bommel van Dam vrij te maken. Uitstel van de investering Museum van Bommel van Dam naar 2018 leidt tot een extra budgettair voordeel. Ca. € 40.000 (2016 t/m 2018) dient ter dekking van het amendement, het resterende voordeel als gevolg van uitstel van deze investering wordt aangewend ter versterking van het weerstandsvermogen.

 Korten middelen programma Economie en Toerisme
Bij de vaststelling van de programmabegroting 2016-2019 is  amendement "A1  Toeristenbelasting" aangenomen. Hierin worden de middelen voor het programma Economie en Toerisme verlaagd, zodat een verhoging van de toeristenbelasting (buiten de reguliere inflatoire bijstelling) niet nodig is .

E. Verrekening algemene reserve

Zoals eerder in dit hoofdstuk al aangegeven, ligt de ratio weerstandsvermogen nog onder de door uw raad vastgestelde norm van 1,0. Ook  gezien de majeure ambities op het gebied van de campusontwikkeling, de grote impact van de decentralisaties binnen het sociaal domein en de relatief hoge schuldpositie is versterking van ons weerstandsvermogen een absolute voorwaarde. De provincie Limburg bevestigt deze opvatting door aan het toekennen van het meerjarig repressief toezicht een aanvullende voorwaarde te verbinden. Om de komende jaren in aanmerking te blijven komen voor het repressief toezicht moet de ratio weerstandsvermogen aan het eind van de meerjarenraming 2016-2018 weer op het gewenste niveau gebracht worden.
In voorliggende programmabegroting hebben wij daarom de positieve begrotingssaldi in de jaren 2016 tot en met 2019 toegevoegd aan de algemene reserve.